İdrar Yolu Enfeksiyonu (İYE)

İdrar yolu enfeksiyonu takip edilmeli ve daha da önemlisi tedavi edilmelidir.  İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmediğinde pelvik taban kaslarının doğru zamanda kasılıp doğru zamanda gevşeyerek uyum içinde çalışan yapısını bozmaktadır. Buna bağlı olarak mesane içinde kalan idrar miktarındaki artış ve işeme sırasındaki yüksek basınç mesanenin yapısını etkileyerek mesane iç yapısında bozulmalara neden olmaktadır. Bu durumda birbirini takip eden bir takım alt üriner sistem semptomlarının ortaya çıkmasına neden olarak mesane ve böbrek fonksiyonlarında ciddi problemlerin oluşmasına neden olabilir. Mesanede işeme sonrası kalan idrar, böbreklere geri kaçabilir ve böbreklere geri kaçan idrar böbreklerde kalıcı hasar meydana getirebilir. Bu hasar da zamanla böbrek yetmezliğine neden oluşturarak hayati problemlerin oluşmasına zemin hazırlayabilir. O nedenle İYE’ nin tedavisi ertelenmeden veya ihmal edilmeden en kısa süre içerisinde başlanmalıdır.

Bunların yanı sıra sürekli idrar kaçırma çocuğun sosyalleşmesini ve düzenli okula gidebilmesini engelleyerek okul başarısını etkiler. Çocukta ciddi psikolojik bozukluklara ve özgüven eksikliğine de sebep oluşturur.

Normal de idrar su, tuzlar ve atık ürünleri içerir. Bakteri, virüs ve mantar gibi mikroplar içermez. Bir enfeksiyon, mikroplar üretraya girdikten sonra mesane, üreterler ve böbreklerden herhangi birine ya da birkaçına ulaşıp büyümeye başladığında meydana gelir. Çoğu enfeksiyona sindirim sistemindeki bakteriler neden olur. En yaygın olanı kolonda yaşayan Escherichia coli (E. coli) bakterisidir.

5 yaşının altındaki çocuklarda çok yaygın değildir. Erkek çocuklarına oranla kız çocuklarında daha sık görülür. Bunun nedeni, kızların daha kısa üretraya sahip olmalarıdır. Erkek çocuklarında her yaşta İYE oluşma riski düşüktür. Ancak erkek çocuklarında idrar yolunun bir kısmı tıkanırsa ortaya çıkabilir. Sünnetsiz erkekler, sünnetli erkeklerden daha fazla İYE riski altındadır. İdrar yolunda kısmen veya tamamen tıkanmış bir çocukta idrar yolu enfeksiyonu gelişme olasılığı daha yüksektir.

İdrar yolu enfeksiyonu üretradan başlayarak böbreklere kadar ilerleyebilir. Tedavi edilmediğinde tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları idrar çıkışından sorumlu olan pelvik taban kaslarının fonksiyonunun bozulmasına sebep olur. İlerleyen yaşlarda böbrek yetmezliğine kadar gidip çocuklar için hayati risk oluşturmaktadır.

Tekrarlayan İYE'ler çocuklarda yaygındır ve birçok etkili tedavi mevcuttur. Çocuğunuzda idrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olmak için yapılabilecek en temel şeylerden birinde su tüketiminin arttırılması gelmektedir. Bunun yanı sıra mesane sağlığı için tüketilebilecek sıvılar  kızılcık  veya yaban mersini suyudur. Araştırmalar, bu meyvelerin idrarı daha asidik hale getiren ve bakterilerin büyümesini engelleyen maddeler içerdiğini göstermektedir . Bununla birlikte mesane irritanı  olabilecek yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalıdır. Yaygın tüketilen mesane irritanları arasında kolalar ve diğer kafeinli içecekler, çikolata ve bazı baharatlar bulunmaktadır. Çocuklar tüketilen sıvılar ile sık idrara çıkmaya teşvik edilmeli, kabızlığı önlemek için yeterli ve dengeli beslenmeleri sağlanmalıdır. Genital bölgeyi temiz tutmak, pamuklu iç çamaşırı giymek ve bağırsak hareketi gerçekleştikten sonra veya idrar yaptıktan sonra önden arkaya silmekte idrar yolu enfeksiyonlarını önlemek adına önemlidir. Ancak idrarın sağlıklı boşaltılmasından sorumlu pelvik taban kaslarında herhangi bir işleyiş bozukluğu varsa yapılacak diğer önlemler bir yere kadar etkili olabilecektir. O nedenle mutlaka zaman kaybedilmeden pelvik taban kas rehabilitasyonuna başlanmalıdır.

Tek başına ilaç tedavisi maalesef çoğu zaman yeterli değildir. Antibiyotik tedavisi görmüş ancak antibiyotik kesildiğinde yeninden enfeksiyon geçiren çok sayıda çocuk bulunmaktadır. Bunun nedeni ise antibiyotiklerin pelvik taban kas bozukluklarını tedavi etmede etkin olmamalarıdır. Bozulan pelvik tban kaslarının fonksiyonu ancak pelvik taban kas rehabilitasyonu ile mümkündür.

Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının temelinde çoğunlukla fonksiyonu bozulmuş pelvik taban kasları bulunmaktadır. İşeme esnasında rahat kalması gereken bu kaslar işeme fazında kasılarak idrarın dışarıya sağlıklı atılmasınına engel olmaktadır.  Pelvik taban kasları tedavi edilmediği sürece şikayetler çözülmeyerek kronikleşecektir.