Temiz Aralıklı Kateterizasyon, içi boş bir plastik tüpün (kateter) üretraya, sfinkter kasını geçerek ve mesaneye rutin olarak yerleştirilmesi anlamına gelir. Kateter içi boş olduğu için, idrar içinden akacak ve mesane boşalacaktır. Normalde idrarını yapan (sağlıklı işeyebilen) birinin yaptığı gibi, düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Her gün belirli bir programda yapılması mesane sağlığı için oldukça önemlidir.
Hemşire veya doktor çocukların artık kendilerine kateter takmayı öğrenmeleri gerektiğini söylediğinde çoğu çocuk endişelenir, korkar ve kaygılanır. Çocuk belli bir yaşa ve olgunluğa geldiğinde kendisi TAKını yapabilmektedir. Burada endişe duyulacak bir şey yoktur.
Ne sıklıkla TAK yapmalıyım?
Doktorunuz size gün boyunca ne sıklıkta TAK yapmanız gerektiğini söyleyecektir. Sabahları uyandıktan hemen sonra ve yatmadan önce tıpkı kendi başınıza işiyormuş gibi TAKınızı yaptığınızdan emin olmalısınız.
Arkadaşlarıma TAK yaptığımı söylememe gerek var mı?
Kateterizasyon ihtiyacınız konusunda çevrenize açık olmanız bu işlemi kabul etmenizde yardımcı olacaktır. . Bu durum hakkında arkadaşlarınızla konuştuğunuzda ve TAK yaptığınızı saklamadığınız zaman kendinizi daha rahat hissedeceksiniz. Böylece arkadailarınız TAK’ın size ait olduğunu ve sizi farklı kılmadığını öğreneceklerdir. Unutmayın, TAK yapmak böbreklerinizin ve mesanenizin iyi çalışmasına yardımcı olur.
Ev dışında TAK kullanımı
Günde ikiden fazla kateterizasyon yapmanız gerektiğinde, muhtemelen okulda TAK yapmanız gerekecektir ve ev dışındaki yerlerdeki tuvaletlerin TAK yapmak için her zaman rahat olmadığını göreceksiniz. Eğer okulunuzda revir var ise oradaki hemşire odasını bu işlem için kullanabilirsiniz. Evden birkaç saat uzaktayken yanınızda ihtiyaç duyacağınız kadar kateter mutlaka almış olmalısınız. Banyoda sabunun kalmaması ihtimaline karşı ellerinizi temizlemek için ekstra kullanışlı ıslak mendilleri yanınızda hep bulundurun. Kateterizasyon için ayarlandıktan sonra, temiz katetere dokunmadan önce ellerinizi ıslak mendillerle sterilize etmek daha temiz ve daha kolay olacaktır.
Mesanemi tamamen boşalttığımdan nasıl emin olabilirim?
Kateterden çıkan idrar miktarını bilmek bizler için önemlidir. İlk birkaç hafta, her kateterizasyonda boşaltılan idrar miktarını ölçmek sizlere yardcımcı olabilir.
Kateterize ettiğimde idrarda biraz kan fark edersem ne olur?
Kateterde biraz kan bulunması, kateteri yerleştirdiğinizde üretra veya mesaneye sürttüğünüz anlamına gelebilir. Bu meydana geldiğinde, yeterli miktarda kayganlaştırıcı jel kullandığınızdan emin olun. Bu durumun sürekli tekrarlanması idrar yolu enfeksiyonu geçiriyor olduğunuz anlamına gelebilir. Devam ederse, doktorunuza başvurun.
Uzm. Fzt. Aygül KÖSEOĞLU